Wojciech Szymański

Ja mam wieczny dylemat, a moja dziewczyna mówi, że jestem zawsze rozerwany, przez to się gryzę i nie mogę spać po nocach. Ja po prostu muszę robić to wszystko na raz. Oczywiście, nie byłoby problemu, gdybym nie musiał tracić czasu i energii na głupoty związane z zarabianiem kasy.

To, że jestem grzecznym i miłym człowiekiem, nie oznacza, że jestem taki w środku. Tam jestem zupełnie inny i do tego, żeby to się wyłoniło, służy mi sztuka. Ona jest bardzo ważna. Jest o wiele bardziej uniwersalnym porozumiewaniem się między ludźmi, oczywiście, jeżeli podchodzi się do tego uczciwie - nie da się tu kłamać, okłamać można tylko snobów. Wtedy można wyrazić naprawdę istotne rzeczy. W zupełnie inny sposób ukazać to, co jest ukryte i co jest głębią, która przeraża i obraża. Na koncertach nikt się nie czuje urażony ekspresyjnym przekazem.

Fascynowała mnie, odkąd usłyszałem "Święto wiosny" Igora Strawińskiego. Wówczas zdałem sobie sprawę, czym jest polirytmia. Później, pracując nad materiałem, wykorzystywałem pewne schematy. Wiedziałem, że bas będzie grać z moją stopką pewne fragmenty, lewa ręka z jedną gitarą, a prawa z drugą - a później wariacje. Bardzo mnie to bawiło, mogłem składać np. rytmy na 5 z rytmem na 7 czy na 600 i przyglądać się, jak pięknie wydłuża się fraza i przesuwa "raz". To są gotowe szablony na melodię i harmonię, potem przy zamknięciu robi się jakieś smaczki.

Są trzy powody. Po pierwsze - robiłem to dla zabawy i z ciekawości, co tym razem odkryję. Po drugie - po prostu nie lubię obrabiać starych klocków. A trzeci powód... To moje ograniczenia fizyczne. Nigdy nie grałem gęstych przebiegów stopkami, jak to robił Docent, który był w tym mistrzem. Moja lewa noga mówiła prawej nodze: "Nie!". Zawsze musiałem ją gonić, bo coś było nierówno i tremolo nie do końca mi wychodziło. Po jakimś czasie lewa noga prześcignęła prawą i musiałem wyrównywać w drugą stronę. Co też działo się w mojej mózgownicy? Przez te zmagania musiałem iść na pewien kompromis - robić inne figury niż te oczywiste, deathmetalowe. Nigdy też nie kręciło mnie, żeby grać prosto, ja chciałem to wszystko wykręcać.

Kiedy grałem jeszcze w Kobongu miałem tradycyjny zestaw, a nawet bardziej rozbudowany. Później doszedłem do wniosku, że nie potrzeba mi tylu klamotów. Mając mniej bębenków mogę się bardziej skoncentrować, kombinować inaczej - sprecyzować figury.

Zawsze myślałem o wykręconym rockowym czy jazzowym graniu. W czasie, w którym kończyłem szkołę średnią, trochę łobuzowałem, grałem w punkowo- rockandrollowej kapeli w Olsztynie, z której nie jestem dumny - ale to było dorabianie perki do cudzych pomysłów, więc trzeba było odejść. Zawaliłem szkołę muzyczną, w której grałem na trąbce, czegoś tam zdążyłem się nauczyć, ale przede wszystkim bardzo się wkurzyłem. Zastanawiałem się jednak, czy i co mam studiować. Mój brat, który malował, chciał żebym z nim poszedł na malarstwo. Zamiast tego spakowałem plecak, zostawiłem wspomnianą kapelę i pojechałem do Warszawy. Tam znalazłem basistę, Bogdana Kondrackiego, z którym już kiedyś pogrywaliśmy i uczyliśmy się w szkole muzycznej. Około 1993 roku zaczęliśmy grać. Początkowo była to sama sekcja, tzn. bas z perkusją. To w zasadzie były moje studia - Kobong.

Mój brat malarz powiedział, że zna gitarzystę i warto zacząć grać w trio. Poznał nas wówczas z Robertem Sadowskim, który grał wtedy w Houk. To on w książce o wierzeniach aborygenów wyczytał, że każdy z nas był kiedyś zwierzęciem, a ogólna nazwa twojego zwierzęcego przodka to Kobong. Po jakimś czasie doszedł do nas na drugą gitarę Maciej Miechowicz, jakby nie było studiował malarstwo.

Leszek Kamiński, realizator muzyczny ze studia S-4, po jednym z naszych koncertów stwierdził, że to jest muzyka, którą on chce nagrywać. W 1995 roku ukazała się płyta "Kobong". Niestety, od strony PolyGram Polska nie otrzymywaliśmy pomocy przy promocji. Wspomagali nas - można ich tak chyba nazwać - mecenasi sztuki w postaci rodziców i wujka Maćka, a także kumpla Roberta, Mariusza Bielewicza. Teledyski do "Taka Tuka" i "Rege" nakręcili nam za darmo Jacek Taszakowski z Leszkiem Molskim. Podobnie w kwestii koncertów. Dopiero, kiedy przyszliśmy z teczką pieniędzy od naszych mecenasów, wydawnictwo łaskawie zgodziło się, żebyśmy zorganizowali sobie trasę. Zajęliśmy się absolutnie wszystkim. Ich interesowała wyłącznie zawartość teczki. Na nieszczęście podpisaliśmy niekorzystną umowę, z której wynikało, że zaczniemy zarabiać dopiero po sprzedaniu 10 tys. egzemplarzy płyt. W tej chwili za taką ilość otrzymuje się chyba nagrody. Do dziś nie dostaliśmy żadnej kasy, niech spadają na szczaw. Nie chcą nam oddać praw autorskich, więc nie możemy zrobić reedycji tak, jak zrobiliśmy z drugą płytą "Chmury nie było". Jej nagraniem zainteresował się Adam Toczko i chciał nagrywać w DR Studio w Wiśle. Kiedy dowiedział się o tym PolyGram, zerwali z nami kontrakt, bo nie nagrywaliśmy w Izabelinie. W 1999 roku postanowiłem odejść z zespołu, nie mogłem pracować z Robertem. Mieliśmy umowę - nie ma zespołu w innym składzie.

Nie lubię tego. To był tylko szkic dla potencjalnego wokalisty. Początkowo drugim gitarzystą był Sebastian Rokicki z Antigamy, ale Nospromo nagraliśmy już z Szymonem. W 2004 roku naszą pierwszą płytę "Head Held High" wydało Candlelight Records. To jedyna kasa, którą zarobiłem na muzyce. Podpisaliśmy z nimi kontrakt na trzy płyty. Jednak, kiedy nagraliśmy demo drugiej, Candlelight stwierdziło, że to zupełnie inny zespół i nie są zainteresowani tym materiałem mimo, że w umowie mieliśmy zapisane, iż mamy całkowitą wolność artystyczną. Chcieli, żebyśmy nagrali dla nich inny, ale jednocześnie taki sam materiał, więc zerwaliśmy z nimi kontrakt. Ja nie byłem nigdy konsekwentny. Każdą płytę chciałem nagrywać inną, a jeśli zaczyna się od początku, to - jak mówią - trzeba pograć trochę za darmo. No i gra się za darmo całe życie.

Shane Embury, basista Napalm Death, w 2007 roku wydał nam płytkę w swoim małym wydawnictwie. Wokalem zajął się Kuba Leonowicz, wokalista Samo, w którym kiedyś grałem. Wtedy jeszcze była szansa. Po wydaniu płyty pojechaliśmy w trasę po Polsce, a za jakiś czas mieliśmy ruszyć z Napalmami. Chomas miał inne plany. Nie dało się go zastąpić. Przymierzaliśmy się do trzeciej płyty bez Jarka, ale rozeszły się nam drogi i zanim się zeszły, Szymon odszedł na zawsze i nie ma możliwości, żeby wrócił. Próbkę tego, co chcieliśmy zrobić w okrojonym składzie, można usłyszeć na składance z Antigamą. W 2008 zakończyliśmy działalność.

W takim składzie czyli z Krystianem Zemanowiczem na basie i Sebastianem Bednarczykiem na gitarze, nie dało się inaczej ugryźć muzyki. Chociaż ja nigdy nie lubiłem jam session, tylko matmę - przeliczanie, ścisłe aranżacje i branie wszystkiego za gębę - to w tym wypadku pomyślałem sobie, że muszę coś zmienić, bo będę po prostu sztywnym zgredem. No i zrobiliśmy coś zupełnie innego niż robiłem dotychczas. Spodobała mi się improwizacja.

Tak naprawdę ten materiał nie był do końca doszlifowany. Nie upierałem się, żeby zbyt długo nad nim pracować. W pewnym momencie doszliśmy do wniosku, że idziemy do studia.

Tak, niestety gitarzysta wyjechał do Anglii, a następnie do Francji i tam już został. Jego decyzja w dużej mierze zaważyła na mojej. Na początku tego roku, po prawie 30 latach grania, sprzedałem perkusję. Może kiedyś wrócę do instrumentu.

Teraz, po kilku miesiącach, zaczyna mi brakować, ciało jest przyzwyczajone do tego rodzaju ruchu i nie da się zastąpić interakcji z pozostałymi muzykami - tej specyficznej rozmowy. Nie zrezygnowałem jednak z komponowania. Przez te wszystkie lata, kiedy robiłem muzykę, pojawiały się pewne pomysły, figury, które musiałem odkładać, ponieważ były niemożliwe do zagrania. Musiałoby być do tego dwóch perkusistów albo więcej kończyn, ale nie wiem, co na to moja dziewczyna. Chodziły więc za mną te pomysły i w pewnym momencie pomyślałem, że to ten czas. Kupiłem więc laptopa i kartę dźwiękową, no i robię muzę. To zupełnie inne narzędzie, ale jeszcze jako dzieciak robiłem muzykę przy pomocy dwóch magnetofonów i wiedziałem, że powstanie takie narzędzie.

Na początku chciałbym zrobić około 50 minut muzyki. Jeśli chodzi o promocję i sprzedaż, to zastanawiam się, czy w ogólę wydawać płytę. Istnieje Internet - żadnych koncertów, występów, wydawnictw, pokrzykiwań i całego tego bicia piany.

Wykręcam muzę od dubstepów do ambientów. Używam programu Logic. Chyba chcę harmonię, melodię i rytm sprowadzić do jednego wspólnego pulsu - nic odkrywczego, ale inaczej. To nowa jakość, wyjściowy pomysł ewoluuje w kierunkach zupełnie nieoczekiwanych - improwizacja i ścisła matma w jednym i cholera wie, co tam jeszcze znajdę. To jest na tyle wciągające, że czasami siedzę przy tym do rana, myśląc, że minęła zaledwie godzina.