Piotr Pniak - KreAktywnie

Cykl ma zachęcić perkusistów do eksperymentowania z tworzeniem własnych oryginalnych podziałów rytmicznych. Tworzenie "nowego" jest i proste, i przyjemne, a dzięki takiej otwartej i kreatywnej postawie muzyków i kompozytorów to właśnie muzyka perkusyjna ulega obecnie najszybszemu rozwojowi. Splatanie prostych faktur rytmicznych jest świetną formą ćwiczenia, a powstałe w wyniku takich zabiegów rytmy mogą zostać zastosowane w utworach zespołów, w których młodzi perkusiści grają na co dzień, ale też mogą sprowokować powstanie nowych kompozycji, będąc rytmicznym kośćcem tychże kompozycji.

Kreatywność nie lubi presji. Zatem z uśmiechem na twarzy proponuję zabawę w rytm. Za kluczowe elementy "KreAktywności" uważam stosowanie prostych podziałów rytmicznych na stopę i werbel, a następnie łączenie ich z grupami dźwięków o różnej długości i różnym charakterze melodycznym. Kolejny etap to modyfikacja rytmu podstawowego poprzez np. zmianę metrum z 4/4 na 7/8 i ponowne łączenie z fragmentami o charakterze melodycznym. Następnie proponowane rytmy i ćwiczenia stanowią połączenie metrum parzystego z nieparzystym w dowolnej kolejności. Może być to np. metrum 5/8 połączone z 6/8. Do tej nowej postaci metrycznej warto znów zastosować nakładanie grup melodycznych.

Dla przejrzystości materiału dźwięki o charakterze melodycznym zagrałem na rototomach lub też: rototomach, floor tomie i dodatkowym hi-hacie w wersji Remix jingle. Oczywiście można i warto użyć brzmień innych instrumentów. Mogą to być np. małe talerze: splashe, belle i mini chinki. Można też użyć instrumentów elektronicznych z dowolnie przyporządkowanymi brzmieniami. Sam często stosuję dwa multipady. Są to Yamaha DTX multipad 12 i Roland SPD-SX, gdzie oprócz barw producenta korzystam z własnej biblioteki brzmień. Instrumenty elektroniczne otwierają nowe drzwi w każdej sytuacji. Warto zapamiętać, że każda zmiana powoduje powstanie "nowego" i o to tu chodzi. Najlepsze naszym zdaniem pomysły warto zapamiętać i wdrożyć w życie, czyli zastosować w utworze muzycznym.

Przy okazji, młodszym czytelnikom magazynu Perkusista warto wskazać, że dobrymi przykładami kreatywnych perkusistów są z pewnością: Stewart Copeland, Bill Bruford, Neil Peart, Pat Mastelotto, Gavin Harrison czy Danny Carey. Ich poszukiwania rytmiczne i brzmieniowe mają ogromny wpływ na brzmienie całego zespołu. Polecam zapoznać się z ich twórczością.

Innymi ćwiczeniami, którymi staram się zachęcić do przygody z rytmem, są (użyte jako podstawowe) rytmy utrzymane w metrum 5/8, 7/8 oraz 5/8 plus 3/4. Te zostają wplecione w metrum 4/4 tak, by wypełnić przestrzeń np. czterech czy ośmiu taktów. Rezultaty moich eksperymentów zaprezentuję również w postaci wycinków moich utworów muzycznych. Wybrane fragmenty zawierają właśnie kombinacje metryczne i ukażą się jako dwie krótkie etiudy. Miałem okazję zaprezentować je podczas mojego wykładu w tegorocznej edycji DRUMFEST w Opolu.

Materiały w sieci to ogromna obfitość, ale nigdy nie zastąpią zajęć indywidualnych. To właśnie indywidualne podejście do problemów ucznia daje odpowiednie rezultaty. Moim zdaniem warto pozyskiwać informacje np. z Internetu, ale należy równocześnie współpracować z dobrym, sumiennym nauczycielem. Żadne filmy nie są w stanie takim zajęciom dorównać. Brak lekcji przejawia się najczęściej w brzmieniu, które pozostawia wiele do życzenia. Prawidłowy aparat jest odpowiedzialny m.in. za brzmienie, a właśnie ono jest dla mnie bardzo ważne. Samo "stukanie" na perkusji nie jest dla mnie wyzwaniem. W muzyce szukam… muzyki.

Druga sprawa, nad którą warto byłoby się zastanowić, to materiały, ukazujące się w ostatnich latach w postaci DVD. Promowane jako materiały edukacyjne stanowią najczęściej jedynie prezentację utworów przez perkusistów. Oczywiście wszystko odbywa się w świetnie brzmiących studiach nagraniowych i miło słucha się wybitnych muzyków, grających pięknym dźwiękiem w miejscach, gdzie dźwięk jest odpowiednio szanowany. Jednak, porównując z czasami kaset VHS, wartości edukacyjnych jest dziś znacznie mniej. Są na szczęście wyjątki. Za taki bardzo wartościowy wyjątek uważam np. szkoły Gavina Harrisona. Tu widoczne są: poszukiwanie, kreatywność i zmaganie się z koncepcjami w celu stworzenia nowych faktur rytmicznych.

Nie ma jednej recepty, ale właśnie indywidualne podejście do problemów i oczekiwań miłośnika perkusji uważam za bardzo istotne. Warto też pamiętać, że młodzi duchem ludzie udzielają się w różnych projektach i część zajęć powinna być pomocna właśnie w bieżących tematach m.in. problemach wykonawczych i budowaniu odpowiednich aranżacji. Jednym z zadań nauczyciela czy wykładowcy jest uwrażliwienie muzyka na ilość i jakość dźwięków. Tak zwana orkiestracja ulega poprawie. Sam od 15 roku życia stosuję rejestrację, gdy ćwiczę, gram próbę czy koncert, a następnie analizuję te wykonania i wprowadzam zmiany, kontrolując ich efekty. Moi uczniowie po każdych zajęciach otrzymują nagranie na pendrive. Słuchają swoich wykonań, analizują i mogą sami znaleźć detale, nad którymi warto jeszcze popracować. Dzięki nagraniom stają się świadomi swoich mocniejszych i słabszych stron. I to właśnie prowokuje ich postępy! Nagrania, bardzo systematyczne i szczegółowo analizowane. To dla mnie zdecydowanie najważniejszy element na drodze rozwoju. Metoda sprawdza się w 100%! Słowa radosne.

Obserwuję obecnie niesamowite tempo rozwoju sztuki perkusyjnej i to, że wielu coraz młodszych perkusistów nabiera bardzo dobrych nawyków, słuchając dobrych wzorców i uczęszczając na lekcje do różnych nauczycieli. Ten fakt niezmiernie mnie cieszy. Young Drum Hero odbywający się w ramach festiwalu DRUMFEST w Opolu jest tego świetnym dowodem. Oczywiście, są lata bardziej i mniej tłuste, ale w grze "młodych" zawsze widzę wiele energii, entuzjazmu i zarazem nadziei na przyszłość polskiej perkusji! Chciałoby się powiedzieć: Miłość kluczem do sukcesów! Jedynie ta prawdziwa, w której warto wytrwać! Zapraszam zatem do wspólnej zabawy z rytmem.